ساختمان چیست ؟همه چیز درباره ان
ساختمان چیست ؟همه چیز درباره ان
ساختمان چیست؟ ساختمان یا سرپناه، یکی از اساسیترین نیاز بشر میباشد که نقش پناهگاه را برای انسان ایفا میکند. در جوامع امروزی تعریف از ساختمان معمولا یک سازهی بلند میباشد که متشکل از سقف، دیوار و اتاق دارد. اما تعریف ساختمان از نظر مهندسی ساختار و مبتنی بر متریالی همچون آجر، ماسه، انواع سیمان، آب، بتن، فلز و… میباشد. ساختمان، نوعی سازه مسقف میباشد که با مصالح ساختمانی خاص طراحی و ساخته میشود.
ساختمان متشکل از زیر بنا، زیر ستون، دیوار، کف، سقف، دودکش، خدمات لوله کشی و ساختمانی، سکوهای ثابت، ایوان، بالکن، جلوآمدگی یا قرنیز، بخشی از یک ساختمان یا هر چیز دیگری که به آن وصل شده یا هر دیوار محصوری که یک زمین یا فضا را از سازه مشابه مجزاست. ساختمان سازی از زمانهای قدیم به عنوان یک صنعت به کار برده میشده که امروزه با توجه به ورود تکنولوژی به صنعت ساختمان سازی، زمان کوتاه تری جهت ساخت ساختمان در نظر گرفته میشود.
مراحل ساخت ساختمان شامل گودبرداری، اجرای پی، اجرای ستون، اجرای سقف، دیوار چینی، اجرای کفسازی داخلی، اجرای تأسیسات مکانیکی و برقی، اجرای نازک کاری بخشهای مختلف، اجرای نمای بیرونی و اجرای محوطه میباشد. در فرآیند ساختمان سازی، از مصالح مختلفی همچون گل، گچ، چوب، سنگ، کاه، ماسه، بتن، فلز، فوم، شیشه، پلاستیک، کامپوزیت های سیمانی، خوشه مصالح ساختمانی، تولیدات ساختمانی و صنایع مدرن استفاده میگردد.
انواع ساختمان
انواع ساختمان به لحاظ مصالح مصرفی در سازه اصلی آنها معمولاً به هفت دسته تقسیم میشوند:
- ساختمان های فلزی
ساختمانهایی هستند که در اسکلت اصلی آنها از انواع پروفیلهای فولادی مانند ورق، ناودانی، نبشی، میلگرد، تسمه وغیره استفاده میشود و به کمک اتصالات جوشی یا پیچی به هم وصل میگردند. سقف اینگونه ساختمانها میتواند طاق ضربی، تیرچه و بلوک، کرمیت و سقف مرکب(کامپوزیت) باشد. برای مقابله با زلزله درسازه این گونه ساختمانها میتوان از انواع مهاربند (بادبند) و یا اتصالات صلب (قاب خمشی) و یا از دیوار برشی فولادی بهره جست.
- ساختمان های بتنی
معمولاً ستون و تیر این گونه ساختمانها از بتن ساخته میشود و سقف آنها میتواند از انواع دال، تیرچه و بلوک، کرومیت و پانل های پیش ساخته باشد.
- ساختمان های خشت و گلی
به لحاظ جلوگیری از پرت حرارت (از دست رفتن حرارت) دیوارها ضخیم ساخته میشوند (ضخیم تر از ۳۵سانتی متر) تا در مناطق سردسیری از ورود سرما از بیرون و در مناطق گرمسیری از ورود گرما از بیرون جلوگیری کند. اینگونه ساختمانها میتواند چوبی یا گنبدی باشد، در مناطق سردسیری ایران (شمال ایران) بامها چوبی و درمناطق کویری و جنوبی، گنبدی اجرا میشود.
- ساختمان های با مصالح بنایی
منظور از ساختمان های با مصالح بنایی، ساختمان هایی است که با آجر و بلوک ساختمانی و یا با سنگ ساخته میشوند و تمام و یا قسمتی از بارهای قائم توسط دیوارهای با مصالح بنایی تحمل میگردد، بنابراین ساختمانی که در آن قسمتی از بارهای قائم توسط دیوارهای با مصالح بنایی و قسمتی دیگر توسط عناصر فلزی و یا بتن تحمل میشود در رده بندی انواع ساختمان به عنوان ساختمانهای با مصالح بنایی محسوب میشوند.
- ساختمان های چوبی
ساختمانهایی هستند که اسکلت اصلی آنها را چوب تشکیل میدهد، سقف آنها معمولاً شیبدار میباشد و در مناطقی که چوب فراوان است، در حاشیه جنگلها مثل شمال ایران متداول هستند.
- ساختمان های صنعتی
ساختمانهای صنعتی به لحاظ کاربری که دارند معمولاً برای کارخانجات تولیدی و صنعتی، انبارها، آشیانهها، تعمیرگاهها، فضاهای ورزشی و غیره استفاده میشوند.
- ساختمان های پیش ساخته
برای اجرای سریع و همچنین در ساختمانهای تیپ (هم شکل)، از ساختمان های پیش ساخته استفاده میشود که اسکلت اصلی آنها معمولاً بتنی یا فولادی یا پانلهای پیش ساخته میباشد.
ساختمان شیشهای
نمای شیشهای ساختمانهای مدرن در معماری باعث میشود تا فضای اطراف ساختمان بر بخشی از سطح ساختمان منعکس شود، همچنین موجب میشود تا این حس به وجود آید که فضا باز میباشد. در معماری مدرن از طرح ها و مواد غیر متعارف جدیدی استفاده میشود، ساخت بنا با استفاده زیاد از شیشه یکی از ویژگیهایی است که به تازگی مورد توجه قرار گرفته است. طی چندین سال گذشته ساختمانهای شیشه ای زیادی ساخته شده اند که زیبایی خیره کننده و حیرت انگیزی دارند. استفاده از شیشه در طراحی نمای ساختمان دارای ۳ نوع فریم لس، اسپایدر و کرتین وال هستند.
نمای شیشهای فریم لس
در نمای فریم لس نمای ساختمان توسط شبکههای پروفیلی از جنس فلز شبکهبندی میشود سپس شیشهها که توسط لاستیکهای مخفی آب بندی و هوابندی شدهاند در این شبکهها که دارای رنگ بندی متنوعی هستند قرار میگیرند.
نمای شیشهای اسپایدر
نمای شیشهای اسپایدر در حقیقت شیشه های دو جداره ۶ میلی متری هستند و یک لایه پلاستیکی ۴۰ میلی متری در بین این دو لایه شیشه قرار میگیرد. این نوع نما در فروشگاهها و نماهای ساختمانی تجاری کاربرد بسیاری دارد. این نماها به صورت خود ایستا هستند که بصورت اتصالات نقطهای به سازه نمای متصل میشوند. علت نامگذاری اسپایدر این است اتصالاتی که صفحات شیشه را به هم وصل میکند حالت عنکبوتی دارد.
کرتین وال
نماهای کرتین وال مدرن ترین نوع نمای شیشه ای هستند که بسیاری از معایب نماهای شیشه ای را پوشش می دهند.
نمای دو پوسته ای
در این نما که بیشتر برای ساختمان های ویلایی و یا بطور کلی ساختمان های ۱ تا ۳ طبقه کاربرد بسیار بالایی دارد. در این نوع ساختمان دارای ۲ نمای شیشه ای است به فاصله بیش از ۴۰ سانتی متر تا ۲ متر اند که این فضا برای ایجاد محیطی عایق حرارتی نقش دارد.
طراحی و اجرای سازنده ساختمان
بعد از انجام مراحل طراحی ساختمان، مراحل ساخت توسط مجری ساختمان به ترتیب زیر انجام میشود:
مرحله اول – بازدید از محل
عملیات ساخت و ساز با بازدید مجری ساختمان از زمین مورد نظر آغاز می شود و موارد زیر به صورت دقیق بررسی می شود: بررسی دسترسی ها برای عبور مرور ماشین آلات سنگین، چگونگی منابع آب و فاضلاب و برق مورد نیاز، تطبیق نقشه ها با وضعیت موجود و آزمایش خاک برای بررسی توانایی زمین برای تحمل بارهای ساختمان.
مرحله دوم – پیاده کردن نقشه
در این مرحله نقشه ساختمان توسط مجری ساختمان با دقت بر روی زمین پیاده می شود. اگر ساختمان قدیمی در زمین موجود باشد قبل از هرکاری لازم است تا عملیات تخریب صورت گیرد.
مرحله سوم – گودبرداری و اجرای فونداسیون
با توجه به محاسبات مهندس محاسب بر اساس آزمایش خاک و تعداد طبقات میزان گودبرداری مشخص شده است. بعد از گودبرداری نیز مقاومت خاک و زمین دوباره آزمایش می شود تا مهندسین در این خصوص اطمینان حاصل کنند. گودبرداری تا جایی انجام می شود که به اصطلاح به زمین بکر برسند.
مرحله چهارم – اجرای سازه ساختمان
سازه ساختمان میتواند فلزی و یا بتنی باشد که توسط مهندس سازه در نقشه های طراحی شده مشخص شده است. اجرای اسکلت ساختمان چه بتنی باشد چه فلزی با اجرای ستون ها آغاز میشود. بعد از آن اجرای تیرها و پله ها انجام میشود.
مرحله پنجم – اجرای سقف
بعد از اجرای سازه ساختمان، مرحله بعد اجرای سقف است. نوع سقف با توجه به نقشه های مهندس سازه مشخص میشود. در ایران بیشتر سقفها به صورت تیرچه بلوک اجرا میشوند.
مرحله ششم – دیوارچینی
مرحله بعد دیوار چینی دیوارهای داخلی و خارجی طبق مشخصات مندرج در نقشه های مهندس معمار ساختمان است.
مرحله هفتم – اجرای تاسیسات
پس از اجرای دیوارها، اجرای تاسیسات مانند لوله کشی گاز ، آب و برق کشی ساختمان انجام میشود. همچنین تاسیسات مربوط به اعلام و اطفا حریق نیز مطابق با قوانین نظام مهندسی نیز در این مرحله انجام میشود.
مرحله هشتم – گچ و خاک دیوارها
گچ و خاک قبل از گچ کاری ساختمان انجام میشود و پوششی است که سطحی صاف را روی دیوارها ایجاد میکند.
مرحله نهم – نصب در و پنجره
در این مرحله درب ها و پنجره ها در محل های مشخص شده نصب می شوند. طبق قوانین نظام مهندسی در ساختمان سازی امروزه لازم است که حتما پنجره ها دو جداره باشند.
مرحله دهم – کفسازی
پوشش کف ساختمان در این مرحله انجام میشود که میتواند از متریال مختلفی مثل سرامیک ، سنگ ، کاشی و … باشد. متریال طبق نقشه های مهندس معمار تهیه میشود.
مرحله یازدهم – گچ کاری
بعد از اجرای پوشش کف ساختمان، گچ کاری انجام میشود و تمام سطح دیوارها و سقف به جز مکانهایی مثل سرویسهای بهداشتی، حمام و آشپزخانه که کاشی کاری میشوند، با گچ پوشانده میشوند.
مرحله دوازدهم – اجرای نما
در حین گچ کاری ساختمان یا پس از آن، نما توسط مجری ساختمان اجرا میشود. برای این مرحله نیاز به اجرای داربست است تا مراحل اجرای نما انجام شود. نمای ساختمان باید دارای تأییدیه شهرداری باشد.
مرحله سیزدهم – رنگ کاری
بعد از خشک شدن گچ نیز مراحل رنگ کاری ساختمان انجام میشود. این مرحله جزء آخرین مرحلههای ساختمان سازی ۱۴۰۰ است و تقریبا تمام اجزای ساختمان شکل گرفته است و لازم است تا تمامی اصول حین کار برای جلوگیری از رنگی شدن سایر اجزای ساختمان، رعایت شود.
مرحله چهاردهم- دکوراسیون داخلی
بعد از تمام شدن نازک کاری ساختمان، دکوراسیون داخلی ساختمان انجام میشود که شامل کابینت، کمد دیواری، نصب شیرآلات و لوازم سرویس های بهداشتی و … است.