وبلاگ
ترندهای جدید چیست؟
-
- خرداد 25, 1402
- اخذ اقامت و مهاجرت
- (0)
مهاجرت چیست؟ تعریف مهاجرت
مهاجرت چیست؟ تعریف مهاجرت
قدمت مهاجرت به اندازه تاریخ زندگی بشر است، اما امروزه کلمه مهاجرت به معنی کوچ کردن از یک کشور مبدا، به یک کشور دیگر و تغییر ملیت است؛ و از نظر زمانی نیز اغلب طولانی مدت است. پس سفرهای کوتاه مدت مانند توریست ها بعنوان مهاجر شناخته نمی‌شوند.
با این حال نوعی مهاجرت کوتاه مدت نیز داریم که مهاجرت فصلی است، بعنوان مثال کارگران در فصلی از سال برای کارکردن به کشوری دیگر می‌روند و مدتی آنجا ساکن می‌شوند.
با توجه به آمارهای رسمی ارائه شده بوسیله سازمان بین المللی مهاجرت (IOM) بیش از 280 میلیون مهاجر در دنیا وجود دارد.
مهاجرت به زبان ساده یعنی فردی محل سکونت و زندگی خود را در یک کشور ترک کند و ساکن کشور دیگری شود. مهاجرت کردن دلایل مختلفی دارد، اما بصورت کلی هدف فرد مهاجر رسیدن به شرایط بهتر و فرار از مشکلات و چالش های موجود در کشور مبدا است. تعداد مهاجرین در سال 2021 حدود 283 میلیون (بیش از 3.6% مردم جهان) است.
انواع مهاجرت کدامند؟
در طی سالیان مختلف و بر اساس نیازها و شرایط کشورهای مهاجرپذیر، به مرور اشکال مختلفی از مهاجرت شکل گرفت. مهمترین انواع مهاجرت عبارتند از:
- مهاجرت کاری
- مهاجرت سرمایه گذاری یا فاینال
- مهاجرت تحصیلی
- مهاجرت از طریق پناهندگی
- مهاجرت از طریق تولد
در ادامه هر یک از این روشها را بیشتر بررسی میکنیم.
در تقسیم بندی انواع مهاجرت بر اساس خواست و نیت فرد مهاجر، میتوان آن را به دو دسته زیر تقسیم کرد:
- مهاجرت اختیاری
- مهاجرت اجباری
و همچنین از نظر کشور مقصد نیز میتوان مهاجرت را به دو دسته تقسیم کرد:
- مهاجرت داخلی
- مهاجرت خارجی یا بین المللی
و از این نظر که فرد مهاجرت کننده شرایط لازمه را داشته است میتوان دو نوع زیر را برشمرد:
- مهاجرت قانونی
- مهاجرت غیرقانونی
هر یک از این انواع مهاجرت را در ادامه بیشتر تشریح میکنیم.
مهاجرت اجباری چیست؟
در زمانی که فرد انتخاب دیگری جز مهاجرت نداشته باشد، مهاجرت اجباری یا Forced displacement رخ داده است. بعنوان مثال مهاجرت افعان ها به ایران در شرایط جنگ، یا مهاجرت جنگ زدگان اکراین به کشورهای اروپایی نمونه هایی از مهاجرت اجباری هستند.
مهاجرت اجباری، نوعی مهاجرت است که در آن فرد بدلیل وجود عوامل تهدید کننده مانند: جنگ، سیل، زلزله، بیماری های لاعلاج و مسری، تخریب محیط زیست یا دلایل سیاسی چاره ای ندارد جز اینکه برای حفظ زندگی، سلامت و شرایط امرار معاش خود به جای دیگری کوچ کند.
مهاجرت اختیاری چیست؟
هر زمان که فرد با تصمیم و میل خود و با هدف دستیابی به شرایط بهتر اقدام به مهاجرت کند، مهاجرت اختیاری یا Optional migration انجام گرفته است.
در مهاجرت اختیاری، فرد مهاجر بدون اینکه تحت فشارهای مختلف باشد، بصورت آزادانه تصمیم میگیرد که به چه کشور و مکانی مهاجرت کند. و با در نظر گرفتن اهداف خود و شرایطی که در کشور مقصد وجود دارد آگاهانه و بصورت اختیاری برای مهاجرت خود تصمیم گیری می‌کند.
بعنوان مثال مهاجرت حدود 100 میلیون نفر از ساکنین قاره اروپا به آمریکا در قرن 19 و 20 و همچنین استرالیا را میتوان بزرگترین نوع مهاجرت اختیاری دانست.
مهاجرت داخلی چیست؟
با توجه به تعریف مهاجرت که بیان کردیم، در زمانی که افراد از مکانی در کشور خود، به مکان دیگری برای رندگی بروند مهاجرت داخلی شکل گرفته است. یعنی در مهاجرت داخلی، کشور محل سکونت تغییر نمی‌کند.
بعنوان مثال مهاجرت روستاییان به شهرها را میتوان نمونه ای از مهاجرت داخلی دانست.
مهاجرت بین المللی یا خارجی چیست؟
هر زمان که فرد از کشور خود خارج شود و به کشوری دیگر مهاجرت کند، مهاجرت خارجی یا بین المللی رخ داده است. در مهاجرت خارجی، کشور مقصد متفاوت از کشور مبدا است و در واقع فرد از کشور اولیه خود خارج شده است، به همین دلیل به آن مهاجرت خارجی گفته میشود.
از آنجا که برای رفتن به کشور دیگر، باید تابع قوانین بین المللی بود، به آن مهاجرت بین المللی نیز گفته میشود.
مهاجرت قانونی
از آنجا که در مهاجرت، هدف فرد دستیابی به شرایط بهتر برای زندگی، کار یا تحصیل است؛ قطعا تمایلی ندارد که در کشور مقصد بعنوان مجرم شناخته شود، از اینرو تمایل به مهاجرت قانونی دارد. در مهاجرت قانونی فرد مهاجر کلیه قوانین و مقررات کشور مقصد در خصوص پذیرش را رعایت می‌کند و بصورت کاملا قانونی اقدام می‌کند.
مرتبط: محله غیبی تهران : آشنایی با کلیه امکانات و دسترسی ها میدان شهید غیبی تهران
مهاجرت غیرقانونی
اگر فردی بدون رعایت قوانین مهاجرتی کشور مقصد، به آن کشور برود، مهاجرت غیرقانونی یا Illegal immigration صورت گرفته است. پس چنانچه فرد یا افرادی با نقض قوانین کشوری با هدف مهاجرت وارد مرز آن کشور یا داخل آن کشور شوند مهاجر غیرقانونی شمرده می‌شوند و با آنها برخورد صورت میگیرد.
مهاجرت معکوس چیست؟
همانطور که گفتیم در مهاجرت، فرد وطن و محل زندگی خود را ترک کرده و با هدف رسیدن به شرایط مالی، کاری، تحصیلی بهتر، مکانی دیگر را برای زندگی انتخاب کرده است. اما اگر این فرد بر اثر توسعه زیرساخت ها و بهبود شرایط زندگی وطن قبلی خود تصمیم بگیرد به مکان قبلی خود برگردد، مهاجرت معکوس انجام شده است.
نمونه بارز مهاجرت معکوس در ایران، برگشت شهرنشین ها به روستاهای آبا و اجدادیشان است. و یا نمونه دیگر آن برگشت افغان ها به کشور خود بعد از پایان جنگ نیز مهاجرت معکوس است.
تعریف مهاجر فرست
ممکن است در زمانی که در خصوص تعریف مهاجرت و مفهوم آن تحقیق میکنید با اصطلاح مهاجر فرست برخورد کنید. در اصطلاح به کشورهایی که شرایط مطلوبی برای مهاجران دارند و رفتن به آنجا ساده است، مهاجرپذیر یا مهاجرفرست می گویند.
در مهاجرت داخلی نیز مفهوم مهاجرفرست وجود دارد، بعنوان مثال در ایران، شهرهایی مانند تهران و کرج بسیار مهاجرفرست یا مهاجرپذیر هستند، و جذابیت مهاجرت به آنها تا حدی است که رشد جمعیت این شهرها نه بر اساس زادو ولد بلکه بر اساس ورود افراد از سایر شهرهاست.
دلایل مهاجرت چیست؟
همانطور که بیان کردیم اصلی ترین دلیل مهاجرت، دستیابی به شرایط بهتر برای ادامه حیات است. و مهمترین دلیل دیگر آن نیز ترک اجباری برای حفظ زندگی است (مهاجرت اجباری).
مهمترین دلایلی که باعث میشود فردی تصمیم به مهاجرت بگیرد در مهاجرت اجباری و اختباری عبارتند از:
- استفاده از شرایط تحصیلی بهتر در کشورهای دیگر
- دستیابی به ثبات کاری و دریافت حقوق و مزایای بیشتر
- رسیدن به شرایط اجتماعی با ثبات تر و بهتر
- فرار از ناعدالتی های اجتماعی در کشور مبدا
- دوری از عوامل ناهنجار مانند جنگ، اغتشاش، سیل، زلزله، هرج و مرج
- بهبود شرایط رفاهی زندگی خود و اعضای خانواده
- ساخت آینده ای بهتر برای فرزندان
پیامدها و اثرات مهاجرت چیست؟
قطعا مهاجرت نیز مانند تمامی پدیده های بشری دارای پیامدها و اثرات مختلف است، و این پیامدها هم برای خود فرد مهاجر، کشور مبدا و هم کشور مقصد خواهد بود.
مرتبط: شهرک بعثت کرج ، شهرک بعثت مشکین دشت کجاست ؟
برای درک بهتر پیامدهای ناشی از مهاجرت بهتر است ابتدا نگاهی به ویژگیهای بارز مهاجرین داشته باشیم:
- از نظر سن: عمده سن افراد مهاجر بین 20 تا 30 سال است.
- از نظر جنسیت: مردان سهم بیشتری نببت به زنان دارند.
- مهاجرين سنين 30-20 سالگي سهم عمده‌اي در مهاجرت دارند.
- از نظر تحصیلات: با افزایش میزان تحصیلات، تمایل به مهاجرت بیشتر میشود.
- از نظر تاهل: افراد مجرد بیشتر شانس مهاجرت دارند.
- از نظر تخصص: معمولا افرادی که تخصص های بالا و بخصوص بروز دارند، تمایل بیشتری به مهاجرت دارند.
- جنبه اشتغال: کسانی که بیکار هستند و یا درامد کمی دارند انگیزه بیشتری برای مهاجرت دارند.
مهمترین پیامدهای مهاجرت
با در نظر گرفتن موارد بالا، میتوان به این نکته مهم رسید که افراد باارزش و در سن مفید جامعه و افراد بیکار پتانسیل مهاجرت بالایی دارند، و از آنجا که کشورهای مهاجرپذیر، با اعمال قوانین مختلف، ورود افراد بیکار و بی سرمایه را غیرممکن میسازند، میتوان به این نتیجه رسید که پیامد مهاجرت برای کشورهای مبدا، از دست دادن نیروهای متخصص، تحصیل کرده و در سن مفید است.
همچنین بیان کردیم که اکثر مهاجرین افراد جوان هستند و کشورهای مهاجرفرست نیز برای تامین نیروی کار خود در بخش های صنعتی، کشاورزی، ساختمان و خدمات نیز به دنبال نیروی کار ارزان هستند.
در واقع کشورهای مهاجرپذیر تلاش میکنند با اعمال قوانین و پذیرش گزینشی افراد، نیروهای کاری آماده و متخصص را جذب کنند، و از آنجا که این افراد تا رسیدن به این مرحله در کشور مبدا هزینه های زیادی برایشان انجام شده است، پس تنها برنده این مهاجرت کشور مقصد است.
سوالات متداول
مهاجرت چیست و انواع مهاجرت کدامند؟
مهاجرت به معنی انتقال محل زندگی از یک کشور(شهر) به کشور(شهر) دیگر است. و انواع آن عبارتند از مهاجرت کاری، تحصیلی، سرمایه گذاری، تولد و پناهندگی. در متن مقاله همه انواع را بررسی کردیم.
ایرانی ها بیشتر به کدام کشورها مهاجرت میکنند؟
با توجه به سابقه مهاجرت ها بیشتر کشورهای کانادا، استرالیا، آلمان، نیوزلند، نروژ، انگلیس، آمریکا و هلند از کشورهای پرطرفدار ایرانیان هستند.